Τετάρτη 15 Μαΐου 2019


  • Σχετική εικόνα
Η Θέση της γυναίκας στον Όμηρο , Ιλιάδα







Η κοινωνική θέση της γυναίκας στην Όμηρο ήταν υποβιβασμένη σε σχέση με τους άντρες. Συγκεκριμένα υπάρχουν 3 είδη γυναικών στην αρχαία Ελλάδα , η γυναίκα - σύζυγος , η μητέρα και η γυναίκα δούλα ή λάφυρο πολέμου , έχουν όμως και οι 3 κοινά χαρακτηριστικά. Οι γυναίκες εκείνη την περίοδο έχουν δικό τους χώρο στο σπίτι όπου διαμένουν και ασχολούνται αποκλειστικά με τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών. Προκειμένου να βγούνε από τους γυναικωνίτες είναι απαραίτητη συνοδεία ενός άντρα αλλά ακόμη και έτσι πρέπει να φοράει ένα μανδύλι που καλύπτει το κεφάλι της.
Τα χαρακτηριστικά μιας ιδανικής γυναίκας είναι να είναι σεμνή ,όμορφη, να ακούει να βλέπει , να μιλάει όσο λιγότερο γίνεται , να μην έχει δική της γνώμη , να έχει προίκα . Έτσι ακριβώς γίνεται  και στον Όμηρο. 


Υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία της Ιλιάδας που δίνουν την ακριβής εικόνα του γυναικείου  φύλλου , Ιλιάδα . 
  • Ραψωδία Α , στ 566 - 570                                                                                        ''Αλλά κάθου και σώπαινε, στον λόγον μου υποτάξου, 
    δεν θα σε σώσουν, πίστευσε, όλ' οι θεοί του Ολύμπου, 
    αν τούτ' απλώσω εγώ σ' εσέ τ' ανίκητά μου χέρια ". 
    Είπε και η μεγαλόφθαλμη φοβήθηκεν η Ήρα
    και την καρδιά της σφίγγοντας καθήμενη εβουβάθη·  
  • Ραψωδία Γ στ 141 - 142                                                                                                "Κι ευθύς από τον θάλαμον μ' ένα λευκό μαγνάδι
  • Ραψωδία Ζ στ 490 - 493 " Αλλ' άμε σπίτι, έχε στον νουν τα έργα τα δικά σου, 
    την ηλακάτην, τ' αργαλειό, και πρόσταζε τες κόρες
    να εργάζονται· στον πόλεμον θα καταγίνουν όλοι
    οι άνδρες που εγεννήθησαν στην Τροίαν κι εγώ πρώτος ".
  • Ραψωδία Ι στ 270 - 290                                                                                                " Κι επτά γυναίκες άξιες σ' έργα λαμπρά θα δώσει
    κι ενίκων εις την ευμορφιάν των γυναικών τα γένη. 
    Τούτες θα δώσει· και μ' αυτές θα είναι η Βρισηίδα
    οπού σου επήρε κι ενταυτώ θα ομόσει μέγαν όρκον 
    που δεν ανέβηκε ποτέ μαζί της εις την κλίνην, 
    ως άνδρας κάμνει και γυνή στο γένος των ανθρώπων·
    και τούτ' αμέσως θα δοθούν κι οι αθάνατοι αν θελήσουν
    την υψηλήν να ρίξουμε την πόλιν του Πριάμου,
    να πάρεις, όταν οι Αχαιοί τα λάφυρα μοιράσουν, 
    χρυσόν και χάλκωμ' αρκετό καράβι να φορτώσεις. 
    Κι είκοσι Τρωαδίτισσες γυναίκες να διαλέξεις
    θαυμάσιες διά το κάλλος των κατόπιν της Ελένης,
    γαμβρόν σε θέλει, αγαπητόν ως έχει τον Ορέστην, 
    που χαίρεται όλα τα καλά, μονάκριβο του αγόρι. 
    Στο στερεό του μέγαρο τρεις έχει θυγατέρες·
    από τες τρεις αδώρητα, στο σπίτι του Πηλέως
    φέρε ή την Χρυσόθεμιν ή και την Λαοδίκην 
    ή και την Ιφιάνασσαν, και θα της δώσει δώρα
    όσα κανείς στην κόρην του δεν έδωκε πατέρας."

Σχετική εικόνα

Από εκεί και πέρα όμως ο ποιητής αναφέρεται σε γυναίκες που καθορίζουν την πορεία του έπους (δεν περιλαμβάνονται η Μοίρα ή κάποια θεά )

  1. Η Ελένη , η οποία είναι η αφορμή για τον Τρωικό Πόλεμο. Είναι η γυναίκα του Μενέλαου η οποία άφησε τον άντρα της και πήγε στην Τροία με τον Πάρη 
  2. Η Θέτιδα , η Νηρηίδα  τραγική - μητέρα θεά που παρακαλάει τον Δια να πάρει το μέρος των Τρώων ώστε να ο γιος της (Αχιλλέας ) να πάρει πίσω την τιμή του 
  3. Η Βρισηίδα, που είναι η αιτία της διαμάχης Αχιλλέα - Αγαμέμνονα και η αφορμή για τη παρουσίαση του κεντρικού θέματος της Ιλιάδας 
  4. Η Ανδρομάχη , αφοσιωμένη γυναίκα του Έκτωρα και μητέρα του Αστυάνακτα , παρουσιάζει ένα μέρος του παρελθόντος του Αχιλλέα και προτείνει σχέδιο άμυνας για την διάσωση της Τροίας.

Συμπερασματικά ο Όμηρος στο έργο του παρουσιάζει την παραδοσιακή εικόνα της γυναίκας για την εποχή του , χωρίς όμως την ίδια στιγμή να διστάζει να της δώσει κομβικό ρόλο στην εξέλιξη της πλοκής του έπους  


1 σχόλιο:

Η Εφημερίδα των μαθητών του 2ου Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου θεσσαλονίκης