Hoaxes, Inside information και Prasina Aloga

Αλήθεια, όλοι εμείς που χρησιμοποιούμε το διαδίκτυο για την ενημέρωσή μας, πόσο καλά πληροφορημένοι είμαστε τελικά; Ή, καλύτερα, πόσο ενημερωμένοι είμαστε για τις απάτες που περιδιαβαίνουν στο διαδίκτυο ώστε να μπορούμε να τις εντοπίζουμε; Κανένας από εμάς δεν μπορεί πλέον να θεωρηθεί «ψηφιακά αναλφάβητος», αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η χρήση του διαδικτύου μας μετατρέπει σε μορφωμένους πολίτες. Μερικές φορές, μάλιστα, μας «παραμορφώνει», και, κυρίως, παραμορφώνει την πραγματικότητα γύρω μας. 

Η υψηλή ταχύτητα της διαδικτυακής ενημέρωσης μείωσε, δυστυχώς, την κριτική μας ικανότητα να εντοπίζουμε πληροφορίες που είτε είναι καλοστημένες απάτες είτε στηρίζονται σε ατυχή – πολλές φορές και ανόητα – συμπεράσματα. Το μη ευγενές αυτό «σπορ» ονομάζεται «hoaxing» ή αλλιώς απάτη. Και ο στόχος των ατόμων που το εξασκούν είναι είτε να αποσπάσουν την προσοχή μας από κάτι πιο αξιόλογο που βρίσκεται στην επικαιρότητα σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, είτε απλά να κερδίσουν μερικά likes στο Facebook. Και στις δυο περιπτώσεις, το αποτέλεσμα είναι η παραπληροφόρηση.

Και αν μέχρι τώρα δεν πιστέψατε ότι και εσείς έχετε πέσει θύματα hoaxing, τότε να σας θυμίσω τις (ψεύτικες) φωτογραφίες με το παιδάκι που κοιμόταν ανάμεσα στους τάφους των γονιών του στη Συρία ή τη διάδοση για μια μυστική συνταγή που θα κατατροπώσει τον καρκίνο, αλλά που αποκαλύπτεται μόνο στους αναγνώστες της συγκεκριμένης ανάρτησης. Και τα δύο παραδείγματα αγγίζουν εξαιρετικά ευαίσθητα θέματα. Αυτό εκμεταλλεύονται και οι επιτήδειοι: την ευαισθησία των χρηστών του διαδικτύου, αλλά και τη χαμηλή άμυνά τους απέναντι σε μη εξακριβωμένες ειδήσεις. Και κάπως έτσι, πατάμε ένα like όταν βλέπουμε τη φωτογραφία ενός παιδιού που έχει ανάγκη από χρήματα (γιατί είμαστε σίγουροι ότι ο Mark Zuckerberg θα συγκινηθεί μετά από αυτήν μας την κίνηση και θα του στείλει χρήματα!;!). Και κάπως έτσι η μισή Ελλάδα πριν από μερικά χρόνια έπινε φραπελιές (αψέφημα από βρασμένα φύλλα ελιάς) και όχι φραπεδιές. Και κάπως έτσι πριν από μια δεκαετία περίπου εξαφανίστηκαν οι μισοί μπλε σκορπιοί της Κούβας, από τις φάρμες των επιτηδείων που είχαν φροντίσει να διαρρεύσει στο διαδίκτυο ότι το δηλητήριό τους θεραπεύει τα πάντα.

Ευτυχώς που υπάρχουν και κάποιοι πιο ψύχραιμοι, οι οποίοι και εντοπίζουν τις ανακρίβειες στις ειδήσεις που τριγυρίζουν στο διαδίκτυο. Για παράδειγμα, ο Θεσσαλονικιός Θοδωρής Δανιηλίδης και το http://ellinikahoaxes.blogspot.gr/. Ο ίδιος μας δίνει τις εξής συμβουλές:

1.             Να είσαστε επιφυλακτικοί με μια ανάρτηση που σου ζητάει να την αναπαράγεις. Τις περισσότερες φορές είναι hoax.

2.             Ποτέ μην πιστεύετε ότι με το like ή την κοινοποίηση που θα κάνετε σε μια ανάρτηση ή φωτογραφία, κάποιο άρρωστο παιδάκι θα πάρει χρήματα. Καμιά εταιρία δεν το κάνει αυτό και φυσικά ούτε το facebook.

3.              Όταν βλέπετε στον τίτλο της ανάρτησης λέξεις όπως, απίστευτο, σοκαριστικό, φρίκη, και άλλα συνώνυμα, να είσαστε πολύ επιφυλακτικοί.

4.             Ιστορίες που δεν έχουν στοιχεία, όπως ονόματα, τόπος, χρόνος κτλ είναι απλά ιστορίες, μην τις πιστεύετε.

5.             Μην πιστεύετε οποιαδήποτε ιστορία που μιλάει για κλοπή ανθρωπίνων οργάνων στην Ελλάδα. Δεν υπάρχει κανένα τέτοιο περιστατικό μέχρι σήμερα.

6.             Εμπιστευτείτε το ένστικτό σας και τη λογική σας. Αν κάτι σας φαίνετε απίστευτο, τότε είναι πολύ πιθανό να είναι ψέμα.

7.             Αν σας ενδιαφέρει ένα θέμα ψάξτε με τις κατάλληλες λέξεις κλειδιά για να βρείτε την αλήθεια. Tις περισσότερες φορές θα πέσετε από τα σύννεφα.

8.             Μην πιστεύετε ιατρικές θεραπείες, φραπελιές και διάφορα μαντζούνια που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο.

9.             Αν μια ανάρτηση είναι προϊόν αυτόματης μετάφρασης τότε κάτι δεν πάει καλά.

10.           Ψάξτε για σφάλματα λογικής μέσα στην ανάρτηση. Παράδειγμα: Δεν είναι δυνατό μια ανάρτηση να μιλάει για την Ελλάδα και να έχει αναφορά για δολάρια.

(Πηγή: www.lifo.gr)

Ας τις ακολουθήσουμε…

ΥΓ: Γράφω αυτό το κείμενο, με την ελπίδα ότι ο Θεσσαλονικιός Θοδωρής Δανιηλίδης υπάρχει ανάμεσά μας (και δεν έχω πέσει θύμα hoaxing και εγώ…)

Για περισσότερες πληροφορίες:http://www.lifo.gr/team/gnomes/46009