Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ
Διαβάζοντας την ομιλία σας στη Βουλή, στην ιστοσελίδα του σχολείου μας, μπορώ να πω ότι εξεπλάγην δυσάρεστα με την αναφορά σας στο μέλλον των πρότυπων πειραματικών σχολείων. Έχοντας ως αφορμή, λοιπόν, την ομιλία σας και ορισμένα επιχειρήματα που γενικά ακούγονται για την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων και των πρότυπων πειραματικών σχολείων, αποφάσισα να γράψω αυτή την επιστολή με σκοπό να θέσω τις διαφωνίες και ανησυχίες μου πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
Ας αρχίσουμε με το πιο γνωστό και διαδεδομένο επιχείρημα, αυτό της διάκρισης των μαθητών. Αν και είναι αυτό που έχει χρησιμοποιηθεί και τονιστεί πιο πολύ, το θεωρώ εντελώς αβάσιμο. Πώς είναι δυνατόν να γίνεται διάκριση, από τη στιγμή που οι εισαγωγικές εξετάσεις είναι ένα απόλυτα αξιοκρατικό μέσο, το οποίο αποτελεί το ίδιο κριτήριο για όλους τους μαθητές.
Ένα επόμενο επιχείρημα είναι αυτό που χαρακτηρίζει τα πρότυπα πειραματικά ως σχολεία αρίστων και την αριστεία ως ρετσινιά. Εδώ είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι, την τελευταία χρονιά στο σχολείο μας πάνω από το πενήντα τοις εκατό των μαθητών (66 στους 109) πέρασε τις εισαγωγικές εξετάσεις και ένα σημαντικό μέρος αυτών των παιδιών δεν ήταν αριστούχοι, σε όλα τα χρόνια του γυμνασίου. Θεωρώ ότι το επιχείρημα περί σχολείων για αριστούχους μαθητές είναι απλουστευτικό.
Όσον αφορά στο επιχείρημα της αριστείας ως ρετσινιά, προφανώς κάθε άνθρωπος σε κάθε στάδιο της ζωής του, όταν επιτυγχάνει κάπου, έχει στη συνέχεια το βάρος και την ευθύνη, αν πραγματικά ενδιαφέρεται, να στηρίξει αυτή του την πρόοδο. Είναι λογικό να υπάρχει πάντα και ο φόβος της αποτυχίας, αλλά αυτό δεν πιστεύω ότι λειτουργεί αρνητικά. Προσωπικά είχα και επιτυχίες αλλά και αποτυχίες στα σχολικά μου χρόνια αλλά αυτό που νιώθω ότι με έκανε πραγματικά να προοδεύω και να εξελίσσομαι είναι η αποτυχία. Επειδή μου μάθαινε, και υπενθύμιζε, τι πρέπει να βελτιώσω. Το σχολείο λοιπόν δεν θα πρέπει να κάνει τον μαθητή να φοβάται την αποτυχία και ούτε να επαναπαύεται με την επιτυχία. Θα πρέπει να του μαθαίνει να εκμεταλλεύεται και τα δύο προς όφελός του.
Το πιο ενοχλητικό, όμως, γιατί είναι εκτός πραγματικότητας, είναι το επιχείρημα που συχνά διατυπώνεται, ότι τα πρότυπα πειραματικά είναι σχολεία με μαθητές τα παιδιά των εύπορων οικογενειών. Αυτό είναι αληθές για τους μαθητές των ιδιωτικών σχολείων. Η πλειοψηφία των μαθητών του σχολείου μου, όμως, δεν προέρχονται από εύπορες οικογένειες αλλά βρέθηκαν στο πρότυπο πειραματικό χάρη στις δικές τους προσπάθειες. Όταν αυτό αποδίδεται στην οικονομική κατάσταση της οικογένειας τους, αποτελεί μεγάλη προσβολή και για τους μαθητές και για τις οικογένειες τους, και ακυρώνει το μόχθο και την προσπάθεια που κατέβαλλαν για την εισαγωγή και τη φοίτησή τους στα καλύτερα δημόσια σχολεία.
Επιπλέον, κάτι που με εξοργίζει πολύ είναι η επίκληση στην ανάγκη για ισότητα. Έχουμε μάθει ότι οι έννοιες ισότητα και αξιοκρατία δεν πρέπει να συγχέονται. Ισότητα σημαίνει ίσες ευκαιρίες για όλους, ενώ αξιοκρατία σημαίνει επιβράβευση της προσπάθειας και της ικανότητας. Πώς ακριβώς εξασφαλίζεται η ισότητα από τη στιγμή που δεν δίνεται η ευκαιρία σε κάθε μαθητή που έχει όρεξη και ικανότητες, να σπουδάσει σε ένα δημόσιο σχολείο ίσων δυνατοτήτων και επιπέδου με αυτών ενός καλού ιδιωτικού σχολείου ή κολεγίου. Επιπροσθέτως, τα πρότυπα πειραματικά βελτιώνουν την ισότητα ευκαιριών και για εμάς που ζούμε στην ελληνική επαρχία.
Τέλος, θεωρώ αναγκαίο να υπογραμμίσω το ρόλο αυτών των σχολείων ως προτύπων, χωρίς όμως να αναιρώ τον ρόλο τους ως πειραματικών. Ένα σχολείο που λειτουργεί ως πρότυπο μπορεί να βοηθήσει και να καθοδηγήσει τα υπόλοιπα σχολεία στο να λειτουργούν και αυτά με τον καλύτερο και πιο αποδοτικό τρόπο. Ο ρόλος του πειραματικού είναι σημαντικός αλλά μπορεί να αποδειχθεί και επικίνδυνος αν τα παιδιά, στα χρόνια του γυμνασίου και λυκείου, αντιμετωπίζονται σαν «πειραματόζωα». Αυτό αφορά ειδικά στους πιο αδύναμους μαθητές, που νομίζω χρειάζονται ένα καλά οργανωμένο και σταθερό πρόγραμμα για τις σπουδές τους.
Συμπερασματικά, θέλω να καταλήξω στο ότι το Υπουργείο Παιδείας μπορεί και πρέπει να κάνει μεταρρυθμίσεις στην δημόσια εκπαίδευση με σκοπό τη βελτίωσή της. Η λήψη ισοπεδωτικών και αναξιοκρατικών μέτρων μπορεί να οδηγήσει μόνο σε ζημιές στην παιδεία και να ακυρώσει ορισμένα βήματα προς τα εμπρός που πήραν αρκετό καιρό για να υλοποιηθούν.
Με εκτίμηση
Ιωάννης Γεωργακίλας
Μαθητής Γ’ Τάξης, Πρότυπου Πειραματικού Λυκείου Ηρακλείου
Ηράκλειο 20-2-2015
Διαβάζοντας την ομιλία σας στη Βουλή, στην ιστοσελίδα του σχολείου μας, μπορώ να πω ότι εξεπλάγην δυσάρεστα με την αναφορά σας στο μέλλον των πρότυπων πειραματικών σχολείων. Έχοντας ως αφορμή, λοιπόν, την ομιλία σας και ορισμένα επιχειρήματα που γενικά ακούγονται για την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων και των πρότυπων πειραματικών σχολείων, αποφάσισα να γράψω αυτή την επιστολή με σκοπό να θέσω τις διαφωνίες και ανησυχίες μου πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
Ας αρχίσουμε με το πιο γνωστό και διαδεδομένο επιχείρημα, αυτό της διάκρισης των μαθητών. Αν και είναι αυτό που έχει χρησιμοποιηθεί και τονιστεί πιο πολύ, το θεωρώ εντελώς αβάσιμο. Πώς είναι δυνατόν να γίνεται διάκριση, από τη στιγμή που οι εισαγωγικές εξετάσεις είναι ένα απόλυτα αξιοκρατικό μέσο, το οποίο αποτελεί το ίδιο κριτήριο για όλους τους μαθητές.
Ένα επόμενο επιχείρημα είναι αυτό που χαρακτηρίζει τα πρότυπα πειραματικά ως σχολεία αρίστων και την αριστεία ως ρετσινιά. Εδώ είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι, την τελευταία χρονιά στο σχολείο μας πάνω από το πενήντα τοις εκατό των μαθητών (66 στους 109) πέρασε τις εισαγωγικές εξετάσεις και ένα σημαντικό μέρος αυτών των παιδιών δεν ήταν αριστούχοι, σε όλα τα χρόνια του γυμνασίου. Θεωρώ ότι το επιχείρημα περί σχολείων για αριστούχους μαθητές είναι απλουστευτικό.
Όσον αφορά στο επιχείρημα της αριστείας ως ρετσινιά, προφανώς κάθε άνθρωπος σε κάθε στάδιο της ζωής του, όταν επιτυγχάνει κάπου, έχει στη συνέχεια το βάρος και την ευθύνη, αν πραγματικά ενδιαφέρεται, να στηρίξει αυτή του την πρόοδο. Είναι λογικό να υπάρχει πάντα και ο φόβος της αποτυχίας, αλλά αυτό δεν πιστεύω ότι λειτουργεί αρνητικά. Προσωπικά είχα και επιτυχίες αλλά και αποτυχίες στα σχολικά μου χρόνια αλλά αυτό που νιώθω ότι με έκανε πραγματικά να προοδεύω και να εξελίσσομαι είναι η αποτυχία. Επειδή μου μάθαινε, και υπενθύμιζε, τι πρέπει να βελτιώσω. Το σχολείο λοιπόν δεν θα πρέπει να κάνει τον μαθητή να φοβάται την αποτυχία και ούτε να επαναπαύεται με την επιτυχία. Θα πρέπει να του μαθαίνει να εκμεταλλεύεται και τα δύο προς όφελός του.
Το πιο ενοχλητικό, όμως, γιατί είναι εκτός πραγματικότητας, είναι το επιχείρημα που συχνά διατυπώνεται, ότι τα πρότυπα πειραματικά είναι σχολεία με μαθητές τα παιδιά των εύπορων οικογενειών. Αυτό είναι αληθές για τους μαθητές των ιδιωτικών σχολείων. Η πλειοψηφία των μαθητών του σχολείου μου, όμως, δεν προέρχονται από εύπορες οικογένειες αλλά βρέθηκαν στο πρότυπο πειραματικό χάρη στις δικές τους προσπάθειες. Όταν αυτό αποδίδεται στην οικονομική κατάσταση της οικογένειας τους, αποτελεί μεγάλη προσβολή και για τους μαθητές και για τις οικογένειες τους, και ακυρώνει το μόχθο και την προσπάθεια που κατέβαλλαν για την εισαγωγή και τη φοίτησή τους στα καλύτερα δημόσια σχολεία.
Επιπλέον, κάτι που με εξοργίζει πολύ είναι η επίκληση στην ανάγκη για ισότητα. Έχουμε μάθει ότι οι έννοιες ισότητα και αξιοκρατία δεν πρέπει να συγχέονται. Ισότητα σημαίνει ίσες ευκαιρίες για όλους, ενώ αξιοκρατία σημαίνει επιβράβευση της προσπάθειας και της ικανότητας. Πώς ακριβώς εξασφαλίζεται η ισότητα από τη στιγμή που δεν δίνεται η ευκαιρία σε κάθε μαθητή που έχει όρεξη και ικανότητες, να σπουδάσει σε ένα δημόσιο σχολείο ίσων δυνατοτήτων και επιπέδου με αυτών ενός καλού ιδιωτικού σχολείου ή κολεγίου. Επιπροσθέτως, τα πρότυπα πειραματικά βελτιώνουν την ισότητα ευκαιριών και για εμάς που ζούμε στην ελληνική επαρχία.
Τέλος, θεωρώ αναγκαίο να υπογραμμίσω το ρόλο αυτών των σχολείων ως προτύπων, χωρίς όμως να αναιρώ τον ρόλο τους ως πειραματικών. Ένα σχολείο που λειτουργεί ως πρότυπο μπορεί να βοηθήσει και να καθοδηγήσει τα υπόλοιπα σχολεία στο να λειτουργούν και αυτά με τον καλύτερο και πιο αποδοτικό τρόπο. Ο ρόλος του πειραματικού είναι σημαντικός αλλά μπορεί να αποδειχθεί και επικίνδυνος αν τα παιδιά, στα χρόνια του γυμνασίου και λυκείου, αντιμετωπίζονται σαν «πειραματόζωα». Αυτό αφορά ειδικά στους πιο αδύναμους μαθητές, που νομίζω χρειάζονται ένα καλά οργανωμένο και σταθερό πρόγραμμα για τις σπουδές τους.
Συμπερασματικά, θέλω να καταλήξω στο ότι το Υπουργείο Παιδείας μπορεί και πρέπει να κάνει μεταρρυθμίσεις στην δημόσια εκπαίδευση με σκοπό τη βελτίωσή της. Η λήψη ισοπεδωτικών και αναξιοκρατικών μέτρων μπορεί να οδηγήσει μόνο σε ζημιές στην παιδεία και να ακυρώσει ορισμένα βήματα προς τα εμπρός που πήραν αρκετό καιρό για να υλοποιηθούν.
Με εκτίμηση
Ιωάννης Γεωργακίλας
Μαθητής Γ’ Τάξης, Πρότυπου Πειραματικού Λυκείου Ηρακλείου
Ηράκλειο 20-2-2015
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου