Παρασκευή 30 Μαρτίου 2018

Η Άνοιξη και το Πάσχα



Αυτό είναι το περιεχόμενο του Απρίλη για εμάς τους Έλληνες, σύμφωνα με τις κλιματολογικές μας συνθήκες και την Ορθοδοξία. Ο Απρίλιος είναι ο τέταρτος μήνας του ρωμαϊκού ημερολογίου και ονομάστηκε έτσι από το λατινικό ρήμα aperio, που σημαίνει ανοίγω, επειδή τον μήνα αυτόν ανοίγουν τα πάντα: τα δέντρα, τα λουλούδια, ο καιρός. Είναι ο κατεξοχήν μήνας της άνοιξης, γι᾿ και στη Ρώμη ήταν αφιερωμένος στη θεά του έρωτα, την Αφροδίτη.
Ας περάσουμε όμως και στη μεγάλη γιορτή της άνοιξης και της Ορθοδοξίας, στο Άγιο Πάσχα.
Το χριστιανικό Πάσχα κατάγεται από το εβραϊκό, και αυτό πάλι από την αιγυπτιακή γιορτή Πισάχ, που ήταν η γιορτή της εαρινής ισημερίας. Πισάχ σήμαινε το πέρασμα, τη διάβαση του Ήλιου από τον ισημερινό. Κατά την παραμονή τους στην Αίγυπτο οι Εβραίοι υιοθέτησαν τη γιορτή αυτή, την ονόμασαν Πεσάχ και εξακολούθησαν να τη γιορτάζουν και μετά την επιστροφή τους στην Παλαιστίνη, με διαφορετικό όμως τώρα περιεχόμενο. Δεν ήταν πια η διάβαση του Ήλιου από τον ισημερινό αλλά η ανάμνηση της διάβασης της Ερυθράς θάλασσας, που οι Εβραίοι την πέρασαν χάρη στο θαύμα του Μωυσή "αβρόχοις ποσί". Έτσι, η γιορτή αυτή στους Εβραίους πήρε αρχικά εθνικό χαρακτήρα. Έπειτα όμως εναρμονίστηκε και με τη δική τους εμπειρία του χρόνου, δηλαδή με τη γεωργική τους παραγωγή. Γιόρταζαν το Πάσχα την εποχή που τα στάχυα είχαν πια ωριμάσει και μπορούσαν έτσι να τα προσφέρουν, την τρίτη μέρα του Πάσχα, ως απαρχές, δηλαδή ως πρώτους καρπούς στον βωμό. Ακολουθούσε η χαρμόσυνη περίοδος του θέρους, η Πεντηκοστή, για πενήντα μέρες μετά το Πάσχα.
Οι χριστιανοί πήραν το Πάσχα από τους Εβραίους, αλλά του έδωσαν, φυσικά, καινούργιο περιεχόμενο: την Ανάσταση του Κυρίου. Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος, το 325 μ.Χ., όρισε να γιορτάζεται το χριστιανικό Πάσχα την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας για δύο λόγους: πρώτα, για να διαφοροποιηθεί από το Πάσχα των Εβραίων, που γιορταζόταν ανήμερα την πανσέληνο, και ύστερα, για να εναρμονιστεί με το ιστορικό γεγονός της Ανάστασης, που συνέβη μετά το εβραϊκό Πάσχα. Η περίοδος του χριστιανικού Πάσχα δεν περιορίζεται, βέβαια, στις δύο εβδομάδες των σχολικών διακοπών. Αρχίζει ουσιαστικά τρεις εβδομάδες πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή, δηλαδή με την αρχή του Τριωδίου (την Κυριακή του Τελώνη και Φαρισαίου) και τελειώνει με την Πεντηκοστή, οπότε ο Χριστός στέλνει το Άγιο Πνεύμα στους μαθητές Του. Μέσα στη μακρά αυτή περίοδο συντελείται η προετοιμασία του πιστού, για να μπορέσει να παραστεί στο θείο δράμα.

Το παραπάνω κείμενο στηρίχτηκε στο βιβλίο της Άλκης Κυριακίδου-Νέστορος, Οι 12 μήνες. Τα λαογραφικά, Θεσσαλονίκη 1982.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η Εφημερίδα των μαθητών του 2ου Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου θεσσαλονίκης