Ο Ντελακρουά σκηνοθετεί το '21

Ψάχνοντας εκδηλώσεις για την πόλη μου, έπεσα πάνω στην έκθεση «Ο Ντελακρουά σκηνοθετεί το ’21» η οποία φιλοξενείται στο Τελλόγλειο ίδρυμα Καλών Τεχνών(http://www.teloglion.gr/) .
Αφετηρία για την έκθεση «Ο Ντελακρουά σκηνοθετεί το ’21» αποτελεί η παρουσίαση δύο εμβληματικών έργων του μεγάλου Γάλλου ζωγράφου, που σχετίζονται με τον Ρομαντισμό και τον Φιλελληνισμό: «Οι Σφαγές της Χίου», έργο του 1824 και «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου», έργο του 1826.

Η έκθεση προτείνει μια πρωτότυπη ανάγνωση των δύο έργων του Ντελακρουά μέσα από αντίγραφα: το πρώτο σε φυσικό μέγεθος (περ. 4,5 Χ 3,5 μ.) από τον Ευάγγελο Ιωαννίδη, έργο με ιδιαίτερη ιστορική σημασία, που φυλάσσεται στο Βυζαντινό Μουσείο Χίου και το δεύτερο σε μια ενδιαφέρουσα εκδοχή από τον Δ[…] Βασιλείου, που βρίσκεται στο Ιστορικό Μουσείο Αθηνών.

Αν και δεν επισκέφθηκε ποτέ την Ελλάδα, ο Ευγένιος Ντελακρουά (Eugène Delacroix, 1798-1863) συγκινήθηκε από τον απόηχο του δράματος των δύο τραγικών εξεγέρσεων, όπως το κατέγραψαν ο Ουγκό, ο Μπάιρον και άλλοι φιλέλληνες, μετατρέποντας τα έργα του σε σύμβολα της εξέγερσης των Ελλήνων.

«Δεν πρόκειται για μια έκθεση φιλελληνικών  έργων του Ντελακρουά, ούτε για μια εικονογράφηση του αγώνα του ’21 ή μια εικαστική προσέγγιση της ζωγραφικής του ρομαντισμού», διευκρινίζει η κ. Βουτυρά και προσθέτει: «Πρόκειται για την ευφυία και δημιουργικότητα ενός μεγάλου καλλιτέχνη που κατορθώνει «σκηνοθετώντας» το θέμα θύτη - θύματος να ξεφεύγει από τη στενή εντοπιότητα, την περιστασιακή αναφορά και να μετατρέπει το έργο σε διαμαρτυρία που ενέχει την επικοινωνιακή δυναμική μιας αφίσας ή ακόμη ενός συμβόλου. Η έκθεση Ντελακρουά, ξεφεύγοντας από μια εικαστική ή ιστορική καθαρά ανάλυση, οδηγεί τον θεατή να ανακαλύψει τον τρόπο δημιουργίας, οργάνωσης, λειτουργίας και τελικά ακτινοβολίας ενός πολυσήμαντου έργου τέχνης».

Για την έκθεση μεταφέρονται από το Παρίσι και την Αθήνα πρωτότυπα έργα του Ντελακρουά, καθώς και το αντίγραφο των «Σφαγών της Χίου» του Ευάγγελου Ιωαννίδη από το Βυζαντινό Μουσείο Χίου.  Παρουσιάζεται επίσης από τη βιβλιοθήκη Κοραή Χίου και το Μουσείο Αργέντη αρχειακό υλικό για την καταστροφή της Χίου από δύο πλευρές: επιστολή του Κοραή προς τον Βαρβάκη που εκλιπαρεί για την εξαγορά αιχμαλώτων, μαρτυρίες διασωθέντων,  αλλά και το κείμενο-μαρτυρία του Βαχίτ Πασά, αυτού που εκτέλεσε την εντολή για τη βίαιη καταστολή των Χίων. Εκδόσεις του Μπάυρον, του Voutier, που είχε πιθανότατα στην κατοχή του ο Ντελακρουά, ενδυμασίες και συνοδευτικά αντικείμενα από το Μουσείο Delacroix στο Παρίσι, από το Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας αποκαλύπτουν το υπόβαθρο της δημιουργίας των έργων. Χαρακτικά του Αγώνα με φιλελληνικά θέματα για άλλα σημαντικά γεγονότα (όρκος του Μπότσαρη, θάνατος του Μπότσαρη, έξοδος του Μεσολογγίου κτλ.), η πραγμάτευση του θέματος των Σφαγών από τον Χιώτη λόγιο Κωνσταντίνο Κανελλάκη και από τον Thomas Barker, αντίγραφο τοιχογραφίας για την έπαυλη στο Bath (Doric House), παρουσιάζουν άλλες εκδοχές του θέματος, αναδεικνύοντας τον Ντελακρουά ως τον αδιαμφισβήτητο υμνητή της ελληνικής Επανάστασης.

Μεγάλο επικό έργο της Βάνας Ξένου (1990) εμπνευσμένο από τις Σφαγές της Χίου του Ντελακρουά συμπληρώνει την έκθεση, παρουσιάζοντας έναν σύγχρονο ευρύ προβληματισμό για την αμφίδρομη σχέση μεταξύ Ανατολής και Δύσης, την υπέρβαση στη χρήση ενός έργου του παρελθόντος και τη μετάλλαξή του σε νέα  δημιουργία.

Διάρκεια Έκθεσης:18 Οκτωβρίου 2016 - 31 Ιανουαρίου 2017